Tranh thêu tay Havina: Vững bước đi cùng những giá trị truyền thống

 Với mong muốn thể hiện cái đẹp về nghề thêu tay qua một hình thức khác của nghệ thuật, từ đó nâng cao vị thế những giá trị thủ công xưa và gắn kết tồn tại bên cạnh cuộc sống hiện đại. Tranh thêu tay Havina có nguồn gốc từ cố đô Huế, đã mang đến những dấu ấn truyền thống thể hiện rõ nét trên nền chất liệu vải và chỉ, thông qua đôi tay khéo léo của người thợ lành nghề làm thành từng bức tranh hội tụ đủ yếu tố kĩ thuật và mĩ thuật…

Nghề hoà quyện tự nhiên và tinh hoa hồn Việt

Nghề thêu tay, từng một thời hình thành và phát triển mạnh mẽ tại Huế. Song, nghề cũng được lan rộng rải rác khắp cả nước nhưng hiện nay, ở vùng đất cố đô Huế chỉ còn một vài làng bền bỉ sống cùng nghề. Giờ đây, những nghệ nhân “vẽ tranh bằng chỉ” chẳng còn mấy người, còn với lớp trẻ, cây kim, cuộn chỉ có lẽ đã không có đủ sức hấp dẫn để cuốn hút họ. 

Một bức tranh thêu phong cảnh làng quê của Havina

Nghề thêu tranh tay nhìn thì đơn giản, tuy nhiên để bức tranh có “hồn”, một thợ thêu không chỉ biết cầm kim, se chỉ, giỏi may vá mà phải biết vẽ như họa sĩ, chưa kể phải có đầy đủ sự tinh tế, khéo léo để phối từng mảng màu lên nền vải sao cho chính xác đến từng đường nét, hài hoà trong cả bố cục. Những người thợ đã biến những chất liệu đơn giản thành những sản phẩm độc đáo, đẹp mắt với đường nét tinh xảo mà không một cỗ máy hiện đại nào có thể thay thế được. Chúng như chứa đựng cả tâm hồn của người thêu. Theo năm tháng, giá trị quý báu, nét tinh hoa của nghệ thuật thêu tay truyền thống được hình thành như vậy.

Tranh thêu tay Huế giữa lòng thành phố

Giữa những đổi thay từng ngày của đất nước và thế giới, xu hướng tìm về các giá trị truyền thống đang dần được phát huy, rất nhiều người trẻ đã trở về quê để làm nghề truyền thống thủ công. Họ đang thổi một làn gió mới vào việc bảo tồn, phát triển làng nghề thủ công.

Sinh ra tại Huế trong một gia đình có truyền thống làm nghề thêu tay, anh Trần Quang Phúc (27 tuổi) thừa hưởng tính cách và nét đẹp đặc trưng của người miền Trung Việt Nam, chịu khó, quyết đoán mà bản lĩnh. Lớn lên, Phúc vào Sài Gòn học tập và lập nghiệp như bao lớp thanh niên khác. Lạ lẫm và háo hức để bắt đầu dệt nên giấc mộng vàng với ngành học báo chí. Nhưng trong quá trình học và làm việc, Phúc vẫn luôn đau đáu nỗi niềm làng nghề quê mình giờ chỉ còn “vang bóng một thời”. Hình ảnh về con đường, cánh đồng, bầu trời, nơi có cái nghề mà cha ông truyền lại mãi là một phần không thể thiếu của cuộc đời Phúc. 

Tranh thêu tay tại Havina sống động đến từng chi tiết

Những sản phẩm của Havina mang đậm dấu ấn truyền thống trên nền chất liệu vải và chỉ, lấy cảm hứng từ thiên nhiên, con người. Từng bông hoa, cây lá, bến nước, con đò, con vật… được tái hiện bằng sắc màu, những đường chỉ tinh xảo như là vẽ thông qua đôi tay khéo léo của người thợ lành nghề khiến cho mỗi bức tranh thêu đều mang một dấu ấn riêng, vừa bình dị, tinh tế lại đặc sắc, rung động lòng người, nhất là với những người con xa nhà, xa quê hương…Hay những loại tranh chữ, tranh chân dung,…tất cả đều trở thành món quà ý nghĩa dành tặng cho người thân, bạn bè, đồng nghiệp,…những người mà mọi người kính trọng, yêu quý.

Havina có một xưởng thêu tại Huế, tập trung các nghệ nhân gạo cội của làng. Hiện tại đội ngũ nghệ nhân chuyên trách của tranh thêu Havina đã đào tạo và tinh chọn được hơn 50 nghệ nhân xuất sắc gốc Huế với ít nhất 15 năm kinh nghiệm trong nghề. Đảm bảo cho sự toàn mĩ đến từng đường kim mũi chỉ, từng nét thêu và cả yếu tố kĩ thuật, mĩ thuật. Chính xưởng thêu này góp phần làm sống dậy một thời hoàng kim của làng, cái “xa xỉ phẩm” không phải bởi bán chạy được bao nhiêu tranh, mà hình ảnh người thêu thêu vá vá đã được quay trở về như vốn có của nó.